O terapii
Na czym polega Trening Umiejętności Społecznych (TUS)?
Trening Umiejętności Społecznych (TUS), to grupowa forma pracy terapeutyczno-edukacyjnej, której głównym celem jest rozwijanie i kształtowanie kompetencji społecznych, emocjonalnych oraz komunikacyjnych u osób, które doświadczają trudności w funkcjonowaniu społecznym.
TUS jest szczególnie popularny w pracy z dziećmi i młodzieżą, ale bywa stosowany również u dorosłych. Często korzystają z niego osoby ze spektrum autyzmu, ADHD, trudnościami z nieśmiałością, agresją czy niską samooceną.
Główne Cele TUS
Główne cele treningu koncentrują się na wyposażeniu uczestników w praktyczne narzędzia do lepszego, samodzielnego radzenia sobie w życiu codziennym:
Komunikacja: Nauka efektywnego wyrażania myśli i uczuć, aktywnego słuchania, inicjowania oraz podtrzymywania rozmowy, odczytywania sygnałów niewerbalnych (mowa ciała, mimika)
Emocje: Rozpoznawanie, nazywanie i akceptowalne społecznie wyrażanie własnych emocji (np. złości, frustracji) oraz rozumienie emocji innych (empatia)
Asertywność: Umiejętność wyrażania własnego zdania, stawiania granic, odmawiania oraz przyjmowania krytyki w sposób konstruktywny
Relacje społeczne: Kształtowanie umiejętności nawiązywania i utrzymywania trwałych relacji, dołączania do grupy rówieśniczej oraz współpracy
Rozwiązywanie konfliktów: Uczenie się konstruktywnych strategii radzenia sobie z napięciami, sporami i nieporozumieniami (np. kompromis, negocjacje)
Poczucie własnej wartości: Wzmacnianie pewności siebie i poczucia sprawczości w różnych sytuacjach społecznych
O terapii
Na czym polega metodyka pracy?
TUS jest treningiem bardzo praktycznym i opiera się na aktywnym uczeniu się poprzez doświadczenie. Metodyka pracy jest często wzorowana na podejściu A. Goldsteina i obejmuje ona:
Modelowanie: Trener prezentuje pożądane zachowanie (np. jak asertywnie odmówić), często rozpisując je na proste kroki
Odgrywanie ról (Role-playing): Uczestnicy ćwiczą daną umiejętność w bezpiecznych warunkach grupy, odgrywając scenki symulujące realne sytuacje społeczne (np. rozmowa z nauczycielem, reakcja na zaczepkę)
Informacja zwrotna: Po odegraniu scenki uczestnik otrzymuje wspierającą i pozytywną informację zwrotną od trenera oraz grupy na temat tego, co zrobił dobrze i co wymaga poprawy
Generalizacja (Transfer umiejętności): Najważniejszy etap – zachęcanie uczestników do przenoszenia nowo nabytych i przećwiczonych umiejętności do codziennego życia (dom, szkoła, plac zabaw) i omawianie tych prób na kolejnych zajęciach
Zajęcia TUS w CNR odbywają się w małych, stałych grupach (4-6 osób) i są prowadzone przez wykwalifikowanego trenera TUS (psychologa, pedagoga lub logopedę).
Dla kogo
Wskazania do Treningu Umiejętności Społecznych (TUS)
Trening Umiejętności Społecznych (TUS) jest wskazany dla osób, które doświadczają trudności w funkcjonowaniu społecznym i emocjonalnym. Poniżej przedstawiamy główne grupy wskazań:
1. Trudności w interakcjach społecznych
Problemy z nawiązywaniem i utrzymywaniem relacji: Trudności ze znajdowaniem przyjaciół, inicjowaniem kontaktu z rówieśnikami lub dołączaniem do grupy
Izolacja społeczna i wycofanie: Unikanie sytuacji społecznych, spędzanie czasu w samotności, nieśmiałość utrudniająca codzienne funkcjonowanie
Niewłaściwe interpretowanie sygnałów społecznych: Trudności w odczytywaniu mowy ciała, tonu głosu czy mimiki innych osób (np. niezdolność do rozpoznania ironii lub złości)
Brak zrozumienia norm i zasad społecznych: Nieświadome łamanie zasad panujących w grupie rówieśniczej lub klasie
2. Trudności emocjonalne i regulacyjne
Problemy z kontrolowaniem emocji: Częste i intensywne wybuchy złości, agresja fizyczna lub werbalna, problemy z radzeniem sobie z frustracją
Niska samoocena i lęk społeczny: Nadmierne martwienie się o ocenę innych, unikanie wypowiadania się publicznie, poczucie bycia gorszym
Trudności w rozpoznawaniu własnych i cudzych emocji (empatia): Problemy z nazywaniem tego, co się czuje i reagowaniem na emocje innych osób
3. Problemy w komunikacji
Brak asertywności: Niezdolność do wyrażania własnego zdania, stawiania granic, odmawiania lub uleganie presji rówieśniczej
Nadmierna gadatliwość lub trudności z mową: Monologizowanie, przerywanie innym, nieumiejętność słuchania lub przeciwnie – brak inicjatywy w rozmowie
Niejasna lub nieskuteczna komunikacja: Niezdolność do precyzyjnego wyrażania potrzeb i myśli
4. Wskazania związane z diagnozą kliniczną
TUS jest często kluczowym elementem terapii w przypadku:
Spektrum Autyzmu (ASD): Poprawa umiejętności komunikacyjnych, elastyczności myślenia i regulacji emocji
Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej (ADHD): Nauka kontrolowania impulsywności, skupienia na rozmówcy i przestrzegania zasad grupowych
Zespół Aspergera (obecnie część ASD)
Mutyzm wybiórczy
Inne zaburzenia lękowe (zwłaszcza lęk społeczny)
Trudności wychowawcze (np. zachowania opozycyjno-buntownicze)
Jeżeli chcesz zobaczyć, jak wygląda Trening Umiejętności Społecznych w naszym Centrum, to zapraszamy do obejrzenia krótkiego filmu na naszym kanale YouTube.