Inaczej mówiąc – stres, to reakcja organizmu na różnego rodzaju doświadczenia i zdarzenia, najczęściej o charakterze nieprzyjemnym.
Jest definiowany w psychologii jako dynamiczna relacja adaptacyjna pomiędzy możliwościami jednostki, a wymogami sytuacji (stresorem), charakteryzująca się brakiem równowagi psychicznej i fizycznej. Osoby poddane działaniu stresu podejmują różne zachowania zaradcze, które są próbą przywrócenia równowagi.
W terminologii medycznej, stres jest zaburzeniem homeostazy spowodowanym czynnikiem fizycznym lub psychologicznym. Czynnikami powodującymi stres mogą być czynniki umysłowe, fizjologiczne, anatomiczne lub fizyczne.
Pojęcie stresu wprowadzone zostało do użycia już w latach 50-tych przez Hansa Hugona Selye’a, który, z tego też powodu, nosił przydomek dr Stress.
Stres może działać na człowieka mobilizująco lub deprymująco. W krótkim okresie czasu stres jest pożyteczny, a nawet konieczny do przeżycia (reakcja organizmu w chwili zagrożenia, zwiększająca szansę na przeżycie). Stres pozytywny pomaga nam przy wykonaniu jakiegoś ważnego zadania, które nas czeka (np. występ publiczny). Jednakże stres przedłużający się lub stres wyjątkowo silny może mieć fatalne skutki dla zdrowia człowieka.
Może on powodować lęk, niepokój i inne zaburzenia ze strony psychiki oraz szereg zaburzeń somatycznych, objawiających się jako choroby i dolegliwości ze strony ciała.
Przykładami takich reakcji mogą być: lęk, depresja, drażliwość, huśtawka nastrojów, gniew, zwiększona nerwowość, obniżona samoocena, agresja, drżenie, tiki nerwowe, zwiększone spożycie kofeiny, alkoholu i pociąg do innych używek, zaburzenia snu, nieradzenie sobie z obowiązkami, obniżone libido, a w skrajnych przypadkach nawet myśli samobójcze.
W wymiarze fizjologicznym, stres może objawiać się spadkiem odporności (częste infekcje, przeziębienia, grypa), kołataniem serca, kłopotami z oddychaniem, uciskiem w klatce piersiowej, bezsennością i częstym wybudzaniem się w nocy, omdleniami bez wyraźnej przyczyny, częstymi bólami migrenowymi i ciśnieniowymi głowy, bólami kręgosłupa, niestrawnością, biegunkami, zaparciami, problemami skórnymi i alergiami, astmą, drżeniem i lepkością rąk (nadmierne pocenie się), zaburzeniami miesiączkowania oraz przyrostem bądź spadkiem wagi.
